W wypadku testowanych obszarów jest to przede wszystkim kwestia dostępu do źródeł soli i sposobów jej eksploatacji. Ten surowiec miał strategiczne znaczenie na obszarze 2 (dolina górnej Wisły, wielicko-bocheński pas solonośny), jednak przesłanki dla jego obecności, w postaci źródeł słonych, znajdujemy również dla obszaru 4 (dolina górnego Dunajca). Występowanie źródeł soli na obszarze testowym nr 2 i lokalizacja referencyjnych stanowisk z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza Uwzględnione zostaną takie czynniki jak: zmienność technik ekstrakcji soli, zmienność form ceramiki solowarskiej,…

Read More Read More

Na bazie studiów teoretycznych oraz analiz fizyko-chemicznych badamy zależność pomiędzy funkcją i stylistyką grup ceramiki. Uwzględniamy ponadto takie czynniki jak zmienność stylistyki w czasie, zbieżność/rozbieżność rozwoju stylistyki i zdobnictwa, zależności pomiędzy funkcją a technologią wykonania naczyń, różnorodność tradycji wytwórczych (zróżnicowanie diachroniczne i terytorialne). Szczegółowe czynniki, np. wahania udziału ceramiki wykonanej z gliny schudzanej szamotem, pochodzić z baz danych „ceramicznych” gromadzonych w trakcie projektu lub już istniejących. Dane dotyczące zmienności ceramiki analizowane będą z zastosowaniem metod statystycznych, zwłaszcza wielowymiarowych technik eksploracji…

Read More Read More

Omawiana grupa czynników odnosi się do opisu społeczności zamieszkujących analizowane regiony w kategoriach dynamicznych systemów rozszczepienia i fuzji, to znaczy kombinacji różnych grup interesu (np. wspólnot krewniaczych, grup gospodarczych lub sieci wymiany) krzyżujących się ze sobą, rywalizujących między sobą, łączących się i rozpadających w zależności od kontekstu. Tematami analiz związanych z tym punktem są: parametry demograficzne badanych populacji, bazujące na danych osadniczych (wielkość i rozplanowanie osiedli, gęstość i intensywność zasiedlenia stanowisk) i sepulkralnych (w wypadku wystąpienia cmentarzyska na obszarze testowym)…

Read More Read More

Stawiane przez nas w tym miejscu hipotezy dotyczą przyczyn obecności określonych modeli osadnictwa – w jakim zakresie wiążą się one z warunkami środowiskowymi, w jakim są kulturowo dziedziczonym zwyczajem, a w jakim są one uwarunkowane wielosegmentową organizacją społeczną (np. rozmiarami tzw. „grup bezpieczeństwa” wg Roscoe 2009). Zmienne rozpatrywane w tym punkcie dotyczą zarówno ogólnych schematów organizacji przestrzeni w obrębie mikroregionów osadniczych (np. relacji: gród – osada otwarta – obozowisko – cmentarz), jak i szczegółowych wzorców rozmieszczenia budowli na terenie stanowisk…

Read More Read More

W tej grupie zmiennych uwzględniamy wszelkie dane możliwe do pozyskania z materiału archeologicznego, które odnoszą się do zdobywania i dystrybucji pożywienia. Chodzi tu m.in. o: (1) wyniki analiz rozmaitych grup ekofaktów (np. frekwencja gatunkowa pozostałości roślinnych i zwierzęcych oraz ich przestrzenna dystrybucja na stanowiskach); (2) diachroniczne zmiany wzorca organizacji przestrzeni na osadach (rozmieszczenie obiektów zasobowych względem domostw); (3) wielkość obiektów zasobowych i ich zróżnicowanie; (4) zmiany frekwencji naczyń o różnych funkcjach (np. dużych naczyń zasobowych, pojemników służących do przechowywania produktów…

Read More Read More

Badając środowiskowy kontekst procesów kulturowych chcemy zwrócić uwagę na dwa problemy, które dotychczas często były pomijane. Po pierwsze, w możliwie jak największym zakresie  uwzględniamy aspekt chronologiczny, to znaczy zarówno odmienność minionych warunków środowiskowych od stanu obecnego, jak i ich zmianę w trakcie badanego odcinka czasu. Po drugie, zgodnie z przyjmowaną obecnie w ekologii perspektywą tzw. teorii konstrukcji niszy (np. Laland, O’Brien 2010), jako środowisko kształtujące adaptacje traktujemy łącznie uwarunkowania pochodzenia naturalnego, kulturowe przekształcenia ekosystemów (w tym biosfery) oraz infrastrukturalne i…

Read More Read More

W grupie zmiennych przestrzennych uwzględniamy dwie płaszczyzny. Pierwsza dotyczy kryteriów organizacji przestrzeni w obrębie obszarów testowych (m.in. analizy zasięgu pola widzenia, klasyczne analizy przestrzenne). Druga odnosi się do możliwości komunikacyjnych pomiędzy obszarami testowymi. W tym zakresie przewidywane jest stworzenie mapy potencjalnych szlaków komunikacyjnych, bazującej z jednej strony na analizach GIS (kryterium optymalizacji czasu podróży), z drugiej zaś na analizach społecznych sieci powiązań (np. w oprogramowaniu PAJEK). Analizy sieci społeczeństw z epoki brązu – podejście pierwsze   Analiza widoczności (ang. viewshed)…

Read More Read More